Buitenland

„Loyale vriend gaat heen”

Israël rouwt
om Hussein

Van onze correspondent
JERUZALEM – Israël rouwt met Jordanië over de dood van koning Hussein bin Talal. Een 23 leden tellende delegatie vertrok vanmorgen naar Amman om de begrafenis van de Hashemitische monarch bij te wonen. Op voorschrift van de regering hingen vandaag in Israël de vlaggen bij alle openbare gebouwen halfstok.

President Weizman sprak van een van de grootste leiders van de twintigste eeuw, die vocht voor de vrede. „Het volk Israël betreurt de dood van een groot vriend, een moedig Arabisch leider, die het waard was respect te ontvangen.” Een speciale zitting van het Israëlische kabinet begon gistermiddag met een minuut stilte ter ere van Hussein.

Ook premier Benjamin Netanyahu betreurde de dood van de Jordaanse vorst. „De regering en het volk van Israël buigen hun hoofden in diepe rouw over het heengaan van koning Hussein, een moedige leider, een loyale vriend, en iemand die vrede sloot met Israël. Koning Hussein was een van de weinige leiders die al tijdens zijn leven gezien werd als een historisch figuur. Toen hij de hand van premier Yitzhak Rabin schudde, was voor iedereen duidelijk dat hij voelde een lang gezocht doel te hebben bereikt waaraan hij zijn leven had gewijd”, zei Netanyahu. „Hij belde mij enkele dagen voordat het vredesverdrag werd getekend en wilde weten of ik, als hoofd van de oppositie, het akkoord zou ondersteunen. Ik vertelde hem dat ik dat met groot enthousiasme zou doen.”

Minister van Buitenlandse Zaken Ariel Sharon zei dat het Midden-Oosten en de hele wereld een grote leider heeft verloren en dat Israël een echte vriend is kwijtgeraakt. Sharon bezocht Jordanië verschillende malen. Ondanks zijn havikachtige houding in het vredesproces bond hij goede betrekkingen met Israëls oosterburen aan.

De leider van de Meretz-partij, Yossi Sarid, zei dat koning Hussein de meest nobele, verantwoordelijke en warmste persoon in het Midden-Oosten was. Dat gebied is nu verzwakt en blijft met „een paar luidruchtige avonturiërs en gevaarlijke grootheidsmaniakken” zitten.

De Israëlische oud-premier en Nobelprijswinnaar voor de vrede, Shimon Peres, zei dat hij Hussein vooral zou herinneren vanwege zijn manier „de harten van de mensen aan te raken.” Peres bracht in herinnering dat koning Hussein in de jaren tachtig bereid was een vredesregeling te treffen met Israël. In 1987 werden Peres, die toen minister van buitenlandse zaken was, en Hussein, na een vergadering van 8 uur in Londen, het eens over een akkoord dat de weg moest banen naar vrede. De toenmalige premier Yitzhak Shamir verwierp het Londen-akkoord.

De Israëlische delegatie die vandaag naar de begrafenis ging, staat onder leiding van president Ezer Weizman en zijn vrouw Reuma. Tot de delegatie behoren Netanyahu, de ministers Sharon en Moshe Arens (Defensie), de oud-premiers Shamir en Peres, weduwe Leah Rabin, oppositieleider Ehud Barak, leider van de nieuwe middenpartij Yitzhak Mordechai, en Knesset-voorzitter Dan Tichon. Later deze week zal een delegatie Israëlische Arabieren naar Jordanië vertrekken.

Verder gingen familieleden mee van de zeven schoolmeisjes uit Bet Shemesh die in maart 1997 werden doodgeschoten door een Jordaanse soldaat tijdens een schoolreisje naar Naharayim in het grensgebied tussen beide landen. Koning Hussein bracht een condoleancebezoek aan de families, en won daarmee de harten van de Israëliërs.

Vleeseters
De meeste Israëliërs zouden de begrafenis via de media volgen. De lof voor de koning is alom, ondanks de fouten die hij maakte tijdens zijn bewind, zoals de aanval op Israël in 1967, waardoor hij Oost-Jeruzalem verloor en het kiezen van de zijde van Irak in de Golfcrisis van 1991, waardoor hij de economische hulp van de Golfstaten misliep. Het feit dat hij vrede sloot met Israël en het land diverse malen bezocht, lijkt in de ogen van de Israëliërs alles goed te maken. Israël is Hussein ook dankbaar voor de stabiliteit die hij in het Midden-Oosten heeft helpen creëren.

„Zonder deze speciale koning”, zo somde The Jerusalem Post deze morgen in het hoofdcommentaar de verdiensten van Hussein op, „zou Jordanië niets meer betekenen dan een kunstmatige schepping van de koloniale machten, een door armoede getroffen gebied zonder betekenis in de woestijnzanden, dat erop wacht te worden verslonden door de krachtige vleeseters in het Midden-Oosten.”